De diagnose tuberculose wordt in Nederland jaarlijks zo’n 1.000 maal gesteld, waarbij >50% van deze patiënten eerstegeneratie migranten zijn. Het komt het meest voor in grote steden.
Tuberculose wordt veroorzaakt door een bacterie van het M. tuberculosis complex. De infectie verspreidt zich aerogeen via kleine druppels.
Bij het merendeel van de immuuncompetente geïnfecteerde personen treedt geen ziekte op. Er is sprake van een zogenoemde latente tbc-infectie (LTBI); deze fase verloopt zonder symptomen. Bij ongeveer 10% van de geïnfecteerden zal infectie zich ontwikkelen tot de ziekte tuberculose. Het risico op ziekte is het hoogst in de eerste twee jaar na infectie (primaire tuberculose; bij circa 6% van de geïnfecteerden) en neemt daarna af (bij circa 4% van de geïnfecteerden ontwikkelt tuberculose zich na twee jaar en wordt post-primaire tuberculose genoemd).
Tuberculose kan in het gehele lichaam voorkomen maar treft meestal de longen.
Denk in ieder geval aan tuberculose bij: infiltraten in de bovenvelden (holtevorming), pneumonie bij daklozen, gedetineerden, patiënt afkomstig uit hoog endemisch gebied, verminderde cellulaire immuniteit (HIV), pneumonie met B-symptomen, niet of onvoldoende reagerend op conventionele antibiotica.
Klachten bij longtuberculose zijn vaak weinig specifiek zoals:
- hoesten
- opgeven van sputum, soms met bloedbijmenging (haemoptoë),
- pijn in de borstkas
Algemene symptomen zijn;
- subfebriele temperatuur of koorts
- gewichtsverlies
- (nacht)zweten
- malaise en vermoeidheid
- Contact met personen met open TBC (familie, sportvereniging, school, werken met risicogroepen)
- Risicofactoren als afweerstoornis, immunosuppressiva, alcohol, drugsverslaving, verwaarlozing, dakloos of afkomstig uit hoog prevalente gebieden voor TBC en/of HIV, reisanamnese
- Presentatie van TBC bij mensen met hiv of kinderen kan atypisch zijn
Bij lichamelijk onderzoek worden bij longtuberculose vaak geen afwijkingen gevonden, zelfs niet als er uitgebreide afwijkingen op de thoraxfoto zichtbaar zijn.
-
- Informeer ziekenhuishygiënist van de afdeling bij bewezen infectie.
- Aangifteplicht bij GGD, groep 1B (binnen 1 werkdag na vaststelling melden)
Behandeling
Behandeling van tuberculose dient meerdere doelen: de genezing van de patiënt, verkleinen van de recidiefkans, preventie van resistentie en het beperken van de transmissie van tbc-bacteriën.
De standaardbehandeling van goed gevoelige tuberculose bestaat uit een initiële fase van (minimaal) twee maanden waarin drie tot vier middelen worden gegeven (intensieve fase; isoniazide, rifampicine, ethambutol en pyrazinamide) volgens lokaal protocol of volgens SWAB-richtlijn.
Het tweede deel van de behandeling wordt de continuatiefase genoemd. Deze bestaat uit een periode van (minimaal) vier maanden waarin twee tot drie middelen worden gegeven(isoniazide, rifampicine, ethambutol en pyrazinamide)
Geef feedback
Indien u vragen of opmerkingen heeft over de inhoud van deze pagina kunt u hier feedback geven aan de redactie van Het Acute Boekje.