Bètablokkers zijn antagonisten van de bèta-receptoren van het sympathische zenuwstelsel. Een acute intoxicatie heeft meestal een mild beloop. Uitzonderingen hierop zijn patiënten met co-ingestie van calciumantagonisten en/of digoxine en een intoxicatie met sotalol of propranolol die een fatale afloop kunnen hebben. Dit protocol bespreekt de algemene aanpak van een bètablokkerintoxicatie.
De eerste tekenen van een bètablokkerintoxicatie doen zich gewoonlijk voor binnen 1-2 uur na ingestie bij normale afgifte tabletten, bij preparaten met vertraagde afgifte kunnen de symptomen na uren nog optreden of verergeren.
Betablokker intoxicatie wordt vermoed bij een klinisch beeld varierend van een bradycardie tot cardiogene shock in combinatie met ECG veranderingen, en soms gepaard gaand met hypoglykemie, misselijkheid en braken en bronchospasme.
Neurologisch: sufheid, verwardheid
Cardiaal: Bradycardie, hypotensie, cardiogene shock
Pulmonaal: bronchospasme
Gastro-intestinaal: misselijkheid en braken
Vitale functies: bradycardie hypotensie, tekenen van cardiogene shock
Pulmonaal: bronchospasme
Huid en slijmvliezen: perifeer koud, vertraagde capillaire refill
Bedside echo cor: verminderde contractiliteit
Gezien de mogelijke toxiciteit moeten maatregelen ter vermindering van absorptie worden overwogen. Bij vroege presentatie maagspoelen overwegen, voorts actieve kool toedienen, dit te herhalen elke 3-4uur bij preparaten met vertraagde afgifte. Indien veilig en toepasbaar valt ook darmspoeling (PEG) te overwegen.
Behandeling van een cardiogene shock ten gevolge van bètablokker intoxicatie bestaat uit resuscitatie en toediening van vasopressie (bv noradrenaline) en inotropie (adrenaline, dobutamine, isoprenaline). Voor verhoging van de hartfrequentie kan uitwendige pacemaker worden toegepast, voor verbetering van de inotropie hoog gedoseerde insulinetherapie. Toediening van calcium heeft theoretisch gezien een positief inotroop effect maar is in de praktijk weinig werkzaam en gecontraindiceerd bij een digitalisintoxicatie. Glucagon is lange tijd gepropageerd als antidotum maar heeft in de praktijk geen toegevoegde waarde boven de reeds genoemde interventies. Bij therapieresistente bèta-blokkerintoxicatie moet worden overlegd met een behandelcentrum voor extra corporele membraan oxygenatie en intraaortale ballonpomp.
Geef feedback
Indien u vragen of opmerkingen heeft over de inhoud van deze pagina kunt u hier feedback geven aan de redactie van Het Acute Boekje.