Meestal is sprake van een naar het wervelkanaal doorgroeiende botmetastase in een wervellichaam of een epidurale metastase, soms betreft het paravertebrale metastasen die via de intervertebrale foramina het wervelkanaal ingroeien en zelden een metastase in het wervelkanaal zelf. De compressie is meestal (70%) op thoracaal niveau. De kans op herstel is gering bij volledige uitval terwijl bij partiële uitval mobiliteit behouden kan blijven mits er op tijd wordt ingegrepen.
Komt voor bij 2,5-6% van alle patiënten met kanker, meestal in het kader van een uitgebreid gedissemineerde ziekte. In 60% van de gevallen is er sprake van botmetastasen ten gevolge van prostaat-, borst-, niercel- of longcarcinoom, multipel myeloom of non-Hodgkin lymfomen; in 20% van de gevallen betreft het een eerste presentatie van ziekte.
Osteoporotische wervelfractuur, hernia nuclei pulposi, spondylodiscitis of spondylitis (vooral bij immuungecompromitteerde patiënten), tumorgroei in dorsale pleura, spondylose (spondylartrose)
Leptomeningeale metastasen, radiatiemyelopathie, bacteriële of virale meningitis (vooral bij immuungecompromitteerde patiënten), epiduraal abces of hematoom (bij spinale pijnstilling), intramedullaire tumor, spinale lipomatose (bij langdurig gebruik van corticosteroïden), benigne tumor (bijvoorbeeld een meningeoom of schwannoom), arterioveneuze malformatie, primaire bottumor, myelitis transversa, sarcoïdose, multiple sclerose.
Rugpijn(lokaal of bandvormig uitstralend), symptoom van Lhermitte (elektrische gewaarwording vanuit wervelkolom naar ledematen, kan opgewekt worden door hoofd voorover te buigen), focale neurologische uitval, krachtsverlies (met name aan de benen), loopstoornissen, caudasyndroom.
Alarmsymptomen die kunnen wijzen op wervelmetastasen: nachtelijke rugpijn, progressieve rugpijn, nieuwe lokale rugpijn, druk-/kloppijn over de wervelkolom, een matige conditie, hevige pijn in alle houdingen en pijn tussen de schouderbladen..
Bekend met (gemetastaseerde) tumor? Rugpijn, mogelijk sinds weken tot maanden)? Bandvormige uitstralende pijn? Krachtsverlies (met name benen, flexoren), loopstoornissen? Gevoelsstoornissen (doofheid, tintelingen)? Radiculaire prikkeling/uitval (toename uitstralende pijn bij hoesten/niezen/persen) en bij liggen?
Mictie-/defaecatiestoornis? Seksuele dysfunctie? Hoe lang bestaand? Al bestraling gehad?
Medicatie, voorgeschiedenis?
Vitale parameters. Focale neurologische uitval? Spierkracht, loopstoornissen? Volledig neurologisch onderzoek (door neuroloog). Caudasyndroom?
Hb, trombocyten, Na, K, Ca, albumine, kreatinine, glucose, PT, APTT, bloedgroep/kruisserum
NB: geen spoeddiagnostiek indien een complete dwarslaesie (complete uitval van sensibiliteit en kracht in het sacrale segment S4-S5 bij eerste presentatie reeds langer dan 48 uur bestaat).
Geef feedback
Indien u vragen of opmerkingen heeft over de inhoud van deze pagina kunt u hier feedback geven aan de redactie van Het Acute Boekje.