Sepsis en septische shock zijn medische noodgevallen, en behandeling en resuscitatie dienen direct te starten.
Er zijn allerlei scores (MEWS, SIRS, (q)SOFA) om sepsis te voorspellen, echter de sensitiviteit en specificiteit van deze tools valt tegen - de nieuwe Critical Care Medicine richtlijn Surviving Sepsis raadt het gebruik van elk van deze scores als solitaire screeningstool dan ook af.
Desondanks kan deze score, samen met de klinische blik en aanvullend onderzoek wel helpen om een inschatting te maken. Op de SEH wordt vaak gebruik van qSOFA score. Patiënten met een (verdenking op een) infectie waarbij alle drie parameters aanwezig zijn hebben een vergrote kans op een slechte uitkomst en hebben waarschijnlijk baat bij intensieve zorg.
Op de IC kan gebruik worden gemaakt van de SOFA (Sepsis-related Organ Failure Assessment)-score om de mate van orgaanfalen in te schatten. Een hogere SOFA score is gecorreleerd met een grotere kans tot overlijden. Bij sepsis moet er sprake zijn van een totale SOFA score ≥ 2.
Gericht op de bron van infectie, bovengenoemde klinische verschijnselen (o.a. koorts, tachycardie, tachypnoe) en complicaties (teken van orgaanfalen), recent antibioticagebruik, ziekenhuisopname, asplenie, buitenlandbezoek.
Bloed: Hb, leukocyten en differentiatie, trombocyten, glucose, Na, K, kreatinine, leverenzymen, APTT, PT, bloedgas met lactaat, CRP. Fibrinogeen en D-dimeer bij verdenking diffuse intravasale stolling (DIS)
Urine: sediment
CAVE: invloed/risico van transport of onnodige wachttijd bij verder aanvullend onderzoek.
Zie opvang instabiele patiënt.
Antibiotica: Start breedspectrum antibiotica tegen alle waarschijnlijke pathogenen na afname van kweken. Bij aanwezigheid van sepsis direct, of anders binnen 1 uur. Bij aanwezigheid van shock, zonder duidelijk sepsis binnen 3 uur, als er zorg is over infectie. (zie ook de link boven)
'Source control': Indien er pus is of een perforatie dient dit zo snel als praktisch mogelijk gedraineerd of behandeld te worden.
'Antibiotic stewardship': Beoordeel dagelijks of de antimicrobiële therapie gedeëscaleerd kan worden; versmal antibiotica op geleide van kweken en/of klinische verbetering.
Vochttoediening: Geef patiënten met sepsis-geïnduceerde hypoperfusie intraveneus 30 ml/kg van een crystalloïde vloeistof binnen 3 uur; aanvullend vochtbeleid is gebaseerd op frequente herbeoordeling van de circulatie, bij voorkeur met gebruik van dynamische variabelen en lactaat om de respons op de vloeistoftoediening te meten.
Resuscitatiedoel: Streef bij patiënten met septische shock die vasopressoren nodig hebben naar een 'mean arterial blood pressure' (MAP) van minimaal 65 mmHg.
Vasopressoren: Gebruik noradrenaline als eerste-keuze vasopressor.
Check bestaan antibiotica allergieën
Pas antibiotica aan op geleide van eerdere microbiologische uitslagen (denk aan BRMO)
Nosocomiaal/recent AB gebruik: resistente flora (Klebsiella species, P. aeruginosa) Nierinsufficiëntie: z.n. dosering aanpassen
Denk aan MRSA bij verblijf buitenlands ziekenhuis, ernstige weke delen infectie met necrose, bekend gekoloniseerd (en/of huisgenoot of partner) met MRSA en contact veehouderij (varkens)
Verwijder indien mogelijk geïnfecteerde vasculaire katheter. Zie Katheter gerelateerde infecties
Denk aan geïnfecteerd vreemd lichaam als infectiebron (bv. kunstprothese, ICD, vasculaire prothesen, spiraaltje/tampon, pacemakerdraad)
De belangrijkste complicaties van sepsis zijn shock en multi-orgaanfalen (ARDS, acute nierinsufficiëntie, trombocytopenie, diffuse intravasale stolling (DIS), ileus en leverfalen).
Geef feedback
Indien u vragen of opmerkingen heeft over de inhoud van deze pagina kunt u hier feedback geven aan de redactie van Het Acute Boekje.