Influenza

Algemeen

Influenza wordt veroorzaakt door type A-, B- of C-influenzavirussen.

Type A-influenzavirussen zijn van oorsprong vogelinfluenzavirussen ('aviaire influenzavirussen'), en soms de veroorzakers van een influenzapandemie. Aviaire influenzavirussen worden beschouwd als de bron van de type A-influenzavirussen bij de mens; die na kortere of langere tijd weer worden vervangen door de introductie uit de vogelwereld van een type A-influenzavirus dat behoort tot een ander subtype. Deze vervanging van het ene door het andere subtype van het type A-influenzavirus vanuit de vogelwereld, heet antigene shift en gaat per definitie gepaard met een influenzapandemie.
Type B-influenzavirussen komen, uitzonderingen daargelaten, alleen bij de mens voor.

Influenza treedt epidemisch op in de wintermaanden. Tussen de pandemieën in ondergaan H en N frequent kleine cumulatieve antigene veranderingen. Binnen 1 tot 5 jaar ontstaat daardoor telkens weer een nieuwe antigene virusvariant (antigene drift), typisch voor het influenzavirus en komt ook bij het type B-influenzavirus voor. Epidemieën worden dikwijls veroorzaakt door deze nieuwe virusvarianten, waarbij de immuniteit die opgewekt is door infectie of vaccinatie in een eerder seizoen, onvoldoende bescherming geeft.

De porte d’entrée van humane influenzavirussen wordt gevormd door slijmvliezen van de luchtwegen en incidenteel de conjunctiva. Het virus hecht zich aan de cellen van het respiratoire epitheel, penetreert deze en repliceert zich in deze cellen, die uiteindelijk zullen sterven. Dit leidt tot beschadiging van (delen van) het respiratoir epitheel, vooral het trilhaarepitheel. Dit vormt vervolgens de porte d’entrée voor secundaire infecties.

Preventie

Jaarlijkse actieve immunisatie van risicogroepen (zie http://www.rivm.nl/Onderwerpen/G/Griep/Griepprik)

Anamnese

De incubatieperiode is 1 tot 5 dagen (meestal 3-4 dagen).
Symptomen kunnen verschillen per virusvariant: Acuut begin, hoesten, neusverkoudheid, niezen, pijn achter het borstbeen, zere keel en koorts tot 39°C of hoger, artralgie, hoofdpijn, koude rillingen, malaise, moeheid en myalgie.
Bij kwetsbare ouderen kan de presentatie atypisch zijn.
Vaccinatiestatus.
Zie ook beleid bij Community Acquired Pneumonia (CAP).

Aanvullend onderzoek

Nasofarynxwat voor directe detectie viraal RNA mbo NAAT/PCR.
Eventueel sputum/afzuigsel bij geïntubeerde patiënten.

Beleid

In het algemeen geen behandeling geïndiceerd. In het algemeen is het virus, afhankelijk van het type en subtype, ongeveer 5 tot 9 dagen na het begin van symptomen uit het lichaam geëlimineerd.
- Therapie moet overwogen worden bij patiënten met een hoog risico op complicaties, met bewezen of vermoedelijk influenza, zoals bewoners van verpleeghuizen en immuungecompromitteerden.
Start antivirale therapie volgens lokaal protocol of SWAB-richtlijn.
Start binnen 48 uur na aanvang symptomen. Bij immuungecompromitteerden, interstitiële pneumonie of secundaire bacteriële pneumonie is start ook na 48 uur nog zinvol.
Indien orale toediening/inhalatie niet mogelijk is, is een i.v. formulering van zanamivir op aanvraag beschikbaar.
Denk aan respiratoire isolatie, zie Isolatiebeleid.
Zie ook beleid bij Community Acquired Pneumonia (CAP).

Complicaties

Secundaire bacteriële infecties, vooral otitis media, sinusitis en pneumonie (H. Influenza, S. pneumoniae, S. aureus)
Primaire virale pneumonie
Verhoogd risico op ernstig beloop: ouderen, zwangeren, onderliggend lijden (bijvoorbeeld diabetes, astma, cystic fibrosis, COPD, hematologische maligniteit, transplantatie)

Geef feedback

Indien u vragen of opmerkingen heeft over de inhoud van deze pagina kunt u hier feedback geven aan de redactie van Het Acute Boekje.

Om feedback te kunnen geven, dient u een account aan te maken of in te loggen